Làm fulltime hay làm baito, lựa chọn nào có lợi cho bản thân hơn luôn là câu hỏi làm đau đầu nhiều mẹ Việt ở Nhật. Để mọi người có cái nhìn tổng quát hơn về sự khác biệt giữa 2 hình thức này, trong bài dưới đây Tomoni sẽ tổng kết và so sánh sự khác biệt về các mặt: thu nhập, chế độ, thời gian,…để mọi người cùng tham khảo.
✤ Với các mẹ làm fulltime, mức lương hàng tháng trung bình sẽ vào khoảng trên dưới 20 man tuỳ công việc. Tuy vậy, chúng ta sẽ không được nhận về tay toàn bộ số tiền này, mà hàng tháng sẽ nghĩa vụ phải đóng thêm nhiều khoản khác hơn so với lúc đi baito và phụ thuộc chồng như: tiền bảo hiểm xã hội (bảo hiểm sức khoẻ, bảo hiểm lương hưu, bảo hiểm thất nghiệp, …), thuế thu nhập và thuế thị dân. Các khoản này thường sẽ được trừ trực tiếp từ lương hàng tháng của bạn.
Ví dụ: Trường hợp lương của bạn là 20 man, tiền đi lại là 1 man, số người phụ thuộc 0. Khi đó số tiền thực về tay bạn có thể nhận được sau khi đã trừ hết thuế, bảo hiểm và chi phí đi lại thức tế là khoảng khoảng 15 man 7.
Tham khảo : Giới thiệu trang web hỗ trợ tính thuế – bảo hiểm và lương thực nhận ở Nhật
Tuy nhiên, cần lưu ý thêm là so với các mẹ đi làm baito, các mẹ làm fulltime sẽ không khai giảm thuế theo chồng được (do không còn phụ thuộc nữa), nên số tiền thuế của chồng sẽ bị đội lên một chút. Ngoài ra, mức tính tiền học nhà trẻ của quận 認可保育園（にんかほいくえん）và tiền trông trẻ quá giờ khi mẹ đi làm về muộn 延長保育料（えんちょうほいくりょう）sẽ cao lên 1-2 bậc so với mẹ làm baito.
👉Vì thế, khi cân nhắc về mức chênh lệch thu nhập khi đi baito với fulltime, ngoài việc so sánh phần thu nhập thực tế về tay, các mẹ cần xem xét cả phần chênh lệch ngầm do tiền thuế của chồng và tiền học phí nhà trẻ của con bị tăng lên nữa nhé. Các bạn có thể xem thêm về cách tính tiền học theo thuế của bố mẹ trong bài viết dưới đây để tự nhẩm đại khái theo.
Cách tính tiền học phí nhà trẻ công của bé theo tiền thuế của bố mẹ
✤ Tuy vậy, cần lưu ý là không chỉ các mẹ đi làm fulltime mà cả các mẹ đi làm baito nếu không chú ý điều chỉnh thu nhập thì cũng có thể bị tách riêng thuế và bảo hiểm. Có 3 bức tường thu nhập 100 man (vượt quá mức này sẽ phải đóng thuế thị dân); 103 man (vượt quá mức này sẽ không đủ điều kiện để đăng ký phụ thuộc giảm trừ thuế cho chồng –> hiện đã được điều chỉnh thành 150 man/năm) và 130 man (vượt quá mức này sẽ ko được hưởng chế độ bảo hiểm, nenkin theo bảo hiểm của chồng nữa).
👉 Bởi vậy nếu lương không quá cao (trên mức 175man/ năm) thì nên điều chỉnh để dưới 130 man/năm, tức lương một tháng không để vượt quá 10man8 (bao gồm cả tiền đi lại) để không bị thiệt nhé.
Update: Từ tháng 10/2022, điều kiện tách bảo hiểm của người phụ thuộc sẽ thay đổi. Thông tin chi tiết các bạn xem tại Link.
Tham khảo: Mẹ Việt ở Nhật đi làm thêm – Cần lưu ý gì về thu nhập
Tổng kết lại, mẹ làm fulltime và mẹ làm baito lương thực tế về tay sẽ chỉ chênh lệch từ 3-4 man/tháng mà thời gian làm việc cũng như trách nhiệm có nhiều sự khác biệt.
*Giới thiệu sản phẩm tiện dụng: Máy hút mũi cho trẻ nhỏ.
Khi thời tiết thay đổi, nhất là lúc giao mùa, trẻ nhỏ thường gặp các bệnh về đường hô hấp như sổ mũi, nghẹt mũi…Một chiếc máy hút mũi sẽ giúp làm sạch dịch nhầy trong mũi của bé một cách nhanh chóng.
✤ Các mẹ làm fulltime được quy định ngày làm việc 8 tiếng, tổng số tiếng làm việc một tuần là 40 tiếng. Tuỳ nội dung công việc sẽ hay có phát sinh làm thêm, khó từ chối việc làm thêm giờ. Việc đón con muộn sẽ phát sinh nhiều hoặc thường xuyên hơn so với các mẹ làm baito. Thời gian dành cho con cũng hạn chế hơn so với các mẹ làm baito. Việc sắp xếp thời gian tham gia các hoạt động ở trường của con cũng như việc cho con học ngoại khoá nhìn chung khó khăn hơn so với các mẹ làm baito.
Tuy nhiên, các mẹ làm fulltime nuôi con nhỏ có thể sử dụng chế độ 短時間勤務制度(たんじかんきんむせいど) hay gọi tắt là 時短勤務（じたんきんむ）cho phép rút ngắn thời gian làm việc xuống 6 tiếng/ ngày (được sử dụng đến khi con tròn 3 tuổi) và được miễn làm thêm giờ. Lưu ý chế độ này không đảm bảo về tiền lương, nên nhiều công ty sẽ tính mức lương theo thực tế giờ làm việc, tức lương có thể sẽ bị giảm xuống (ví dụ ngày chỉ 6 tiếng thì chỉ được 75% lương, tức lương 20 man thì sẽ chỉ còn 15 man vẫn bị trừ thuế, bảo hiểm theo mức này nên thực tế về tay chỉ còn khoảng trên 10 man, tương đương với đi baito) .
Tuy vậy, các mẹ làm fulltime thường sẽ có ngày phép (khoảng 10 ngày/năm trở lên) nên có thể lấy ngày phép có lương 有給 (ゆうきゅう) để nghỉ khi con ốm/sốt. Số lượng ngày nghỉ 有給 tăng theo thời gian làm việc.
✤ Các mẹ làm baito thường có thời gian làm linh hoạt, có thể đăng ký ca làm, xin nghỉ phép/nghỉ dài thoải mái hơn so với các mẹ làm fulltime. Có thời gian dành cho con, có thể đón con sớm, dễ sắp xếp thời gian tham gia các hoạt động của con ở trường. Ngoài ra có thể đưa con về Việt Nam chơi kỳ nghì dài tuỳ nội dung công việc. Việc xin về sớm/ xin nghỉ khi con ốm sốt không khó khăn. Tuỳ từng nơi làm có thể lấy ngày nghỉ có lương 有給 để nghỉ. Ít khi phải làm thêm, có thể lựa chọn việc đồng ý làm thêm hay không.
Tuy nhiên, không phải nhiều nơi cho phép nhân viên baito lấy ngày nghỉ có lương, cũng như số ngày nghỉ có lương cho nhân viên baito không nhiều.
Ngoài ra, các mẹ làm baito cũng có thể sử dụng chế độ 時短勤務（じたんきんむ）nếu đủ điều kiện tuần làm trên 3 buổi quá 6 tiếng/ buổi. Tuy nhiên, do các mẹ làm baito có thể đăng ký giờ làm nên ít người sử dụng chế độ này.
*GỢI Ý MỘT SỐ MẪU MÁY TÍNH GIÁ RẺ PHÙ HỢP VỚI CÁC BẠN SINH VIÊN & CÁC BẠN MỚI ĐI LÀM:
Ngoài những chiếc máy tính giá lên đến gần chục man ngoài cửa hàng điện máy thì các bạn không dư dả nhiều về mặt kinh tế cũng có thể sắm cho mình 1 chiếc máy tính với giá phải chăng, dù cấu hình ko cao để có thể chơi game hay đồ hoạ đẹp lung linh nhưng để làm các công việc văn phòng hay soạn báo cáo, viết CV, email, học online thì hoàn toàn OK như gợi ý dưới đây từ MPKEN nhé.
1) Máy tính xách tay Fujitsu màn hình 15.6 inches, Windows 10, kết nối Wifi, Bluetooth, có ổ DVD và Web Camera nên rất thuận tiện cho việc phỏng vấn online, nặng 2.4 kg. Có thể trả lại hàng trong vòng 180 ngày sau khi mua. Giá chỉ hơn 3 man 1 xíu<
2) Máy tính xách tay Herbook Pro, đang có coupon giảm giá 6000y nên giá chỉ còn hơn 2.9 man. Màn hình 14.1 inches, Windows 10 (hỗ trợ cả 11), Có Web Camera và tích hợp camera trước, kết nối Wifi, Bluetooth, SIÊU NHẸ (chỉ 1.39kg), màn hình Full HD xem phim siêu net –> thích hợp mang đi lại lên trường học, phỏng vấn online, phục vụ giải trí, học tiếng Nhật Online<
3) Bạn nào thích màn hình to và ko cần mang đi mang lại thì có thể xem mẫu desktop màn hình size 24 inches, hiện đang có coupon 2500y nên giá chỉ còn hơn 2.5 man 1 xíu này. Windows 10, CÓ SẴN OFFICE 2019, màn hình tinh thể lỏng Full HD 24 inches, có kết nối Wifi.<
Hoặc nếu thích brand của Nhật thì dòng máy desktop này của Fujitsu chỉ khoảng 3.7 man cũng rất ổn nè, dù màn hình bé hơn xíu (20 inches)<X
Các chế độ liên quan đến nghỉ sinh nở/chăm con
✤ Các mẹ làm fulltime sẽ được tham gia đầy đủ bảo hiểm xã hội bao gồm bảo hiểm sức khoẻ, bảo hiểm lương hưu, bảo hiểm thất nghiệp. Bởi vậy khoảng thời gian 6 tuần trước ngày dự sinh và 8 tuần sau khi sinh bạn có thể nhận chế độ nghỉ sinh con 産休手当金（出産手当金, được bảo hiểm chi trả cho 2/3 lương 1 ngày số ngày nghỉ sinh theo chế độ.
Ngoài ra, sau khi kết thúc thời gian nghỉ thai sản 産休（さんきゅう）, các mẹ có thể xin nghỉ tiếp cho đến khi bé tròn 1 tuổi. Thời gian nghỉ này trong tiếng Nhật gọi là 育児休業(いくじきゅうぎょう. Trong một số trường hợp đặc biệt, thời gian này có thể kéo dài tới khi bé 1.5 tuổi. Trong thời gian nghỉ này, các mẹ có thể nhận được tiền trợ cấp hàng tháng 育児休業給付金（いくじきゅうぎょうきゅうふきん）tương đương với khoảng 67% lương hàng tháng (từ ngày bắt đầu nghỉ chăm con đến ngày thứ 180) và 50% lương hàng tháng (từ ngày 181 trở đi).
Thêm vào đó, tuỳ từng công ty sẽ có chế độ tiền mừng khi nhân viên mang bầu 出産祝い金 với số tiền thấp nhất là 5 sen cho đến cao nhất là 20 man.
Tham khảo:
✤ Các mẹ làm baito nếu tham gia bảo hiểm y tế quốc dân hay vào chế độ bảo hiểm phụ thuộc chồng 扶養 sẽ không được nhận khoản trợ cấp nghỉ sinh con như các mẹ làm fulltime.
Tuy nhiên nếu các mẹ làm baito đăng ký tham gia bảo hiểm xã hội 社会保険 có thể nhận được khoản trợ cấp này. Các mẹ làm baito theo hợp đồng dài hạn và nếu chế độ công ty tốt có thể lấy được tiền trợ cấp nghỉ chăm con được bảo hiểm chi trả nếu có tham gia bảo hiểm lao động hàng tháng 雇用保険 và trong 2 năm trước khi bắt đầu nghỉ chăm con, có tổng cộng 12 tháng trở lên có số ngày làm việc trong 1 tháng lớn hơn 11 ngày. Tham khảo các điều kiện chi tiết để nhận được chế độ này ở link về chế độ nghỉ chăm con cho các bố mẹ của Tomoni ở trên.
Tổng kết lại, về các chế liên quan đến nghỉ sinh nở/chăm con các mẹ làm fulltime sẽ chắc chắn nhận được đầy đủ các chế độ để yên tâm nghỉ sinh nở/chăm con. Các mẹ làm baito sẽ phụ thuộc vào thời gian làm việc cũng như chế độ của công ty cho việc nhận được các chế độ như mẹ đi làm fulltime hay không. Ngoài ra, số tiền nhận được trong thời gian nghỉ sinh nở/chăm con sẽ tính theo tiền lương hàng tháng nên các mẹ làm fulltime sẽ nhận được nhiều hơn so với các mẹ làm baito.
Các chế độ khác
✤ Các mẹ làm fulltime thường sẽ được tham gia khám sức khoẻ định kỳ hàng năm 定期健康診断（ていきけんこうしんだん）theo công ty (phí khám do công ty chi trả). Tuỳ vào từng công ty, các mẹ làm fulltime có thể nhận được tiền nghỉ việc 退職金（たいしょくきん）, số tiền sẽ phụ thuộc vào nghỉ việc do lý do cá nhân hay lý do phía công ty, cũng như thời gian làm việc càng lâu thì số tiền này cũng sẽ càng tăng lên. Ngoài ra, các mẹ làm fulltime cũng nhận được tiền hỗ trợ thuê nhà 住宅手当（じゅうたくてあて）nếu công ty có chế độ. Tuỳ thuộc loại bảo hiểm xã hội, có thể nhận được thêm tiền hỗ trợ sinh nở 出産育児付加金（しゅっさんいくじふかきん）.
✤ Các mẹ làm baito nhìn chung sẽ không có các chế độ như các mẹ làm fulltime ở trên, tuy nhiên nếu loại bảo hiểm của chồng cho phép người phụ thuộc hưởng thì các mẹ cũng có thể tham gia khám sức khoẻ định kỳ hàng năm cũng như nhận được thêm tiền hỗ trợ sinh nở và trợ cấp thêm chi phí y tế sau khi đã chặn trên.
Tổng kết lại, về các chế độ các mẹ đi làm fulltime có nhiều điểm lợi hơn so với các mẹ làm baito. Tuy nhiên lưu ý không phải tất cả các công ty đều cung cấp đầy đủ các chế độ kể trên, cũng như nếu công ty/loại bảo hiểm chồng bạn tham gia cho phép người phụ thuộc hưởng thì các mẹ baito vẫn có thể nhận được các chế độ nhất định.
✤ Các mẹ làm fulltime thường có cơ hội trau dồi tiếng Nhật và các kỹ năng khác, về lâu dài có sự nghiệp riêng cho bản thân. Ngoài ra công việc ổn định và phát huy được năng lực bản thân, không chỉ có lợi ích về mặt kinh tế mà còn đem lại cho các mẹ cơ hội trưởng thành và thoả mãn cái tôi. Về điểm này các mẹ làm baito thường ít khi có được do tính chất công việc không phải dùng tiếng Nhật nhiều cũng như ít khi dược giao cho các công việc có tính trách nhiệm cao.
✤ Các mẹ làm fulltime cũng có cơ hội giao lưu với nhân viên công ty, trải nghiệm được văn hoá của công ty nhật nhiều hơn các mẹ baito.
✤ Khi đăng ký xin nhà trẻ cho con, các mẹ làm fulltime có lợi thế và cơ hội xin vào nhà trẻ cho con nhiều hơn các mẹ làm baito.
Tham khảo:
Mẹ Việt đi làm fulltime – Điều kiện, thời điểm và cách cân bằng
Hi vọng những thông tin mà Tomoni chia sẻ trên đây đã giúp các mẹ có cái nhìn tổng quát hơn về sự khác biệt giữa hai hình thức làm việc và có sự lựa chọn phù hợp nhất với điều kiện và hoàn cảnh của từng gia đình.
Xin vui lòng liên hệ trước khi đăng lại hoặc trích dẫn nội dung và hình ảnh từ Tomoni.
Bình luận