Ngày nay ở Nhật việc phụ nữ đi làm trở lại sau khi sinh con ngày càng trở nên phổ biến. Tuy nhiên, các mẹ Nhật thường ít khi đi làm trở lại ngay sau khi kết thúc thời gian nghỉ thai sản, mà sẽ ở nhà chăm con thêm đến khi con được 1 tuổi cho đủ cứng cáp rồi mới yên tâm cho bé đi nhà trẻ để trở lại với công việc. Để hỗ trợ tốt nhất cho các bố/ mẹ và mặt kinh tế và cả tâm lý trong thời gian các mẹ nghỉ chăm con này, thì ở Nhật có chế độ hỗ trợ tiền trợ cấp lên tới 50% lương tháng giành cho các mẹ (hoặc các bố) trong khoảng thời gian các mẹ (hoặc các bố) “NGHỈ CHĂM CON” này.
Chế độ này áp dụng không chỉ cho công dân Nhật, mà ngay cả người nước ngoài đang sống tại Nhật nếu đóng đầy đủ bảo hiểm lao động (雇用保険) khi đi làm và thỏa mãn các điều kiện về thời gian làm việc + thời gian đóng bảo hiểm thì cũng được hưởng chế độ này. Bài viết dưới đây sẽ giới thiệu chi tiết về chủ đề này để các bố/ mẹ chuẩn bị sinh em bé tham khảo.
** Vì hầu như ít bố nghỉ chăm con, nên trong bài Tomoni sẽ chủ yếu đề cập tới trường hợp của các mẹ nhé.
Theo quy định của Nhật, đối với các mẹ vẫn tiếp tục quay trở lại công việc cũ sau khi sinh con, thì sau khi kết thúc thời gian nghỉ thai sản(産休）, các mẹ có thể xin nghỉ tiếp cho đến khi bé tròn 1 tuổi. Thời gian nghỉ này trong tiếng Nhật gọi là 育児休業(育休）( Đọc là: いくじきゅうぎょう hoặc いくきゅう）. Trong một số trường hợp đặc biệt, thời gian này có thể kéo dài tới khi bé 1.5 tuổi. Không chỉ các mẹ làm nhân viên chính thức mà cả các mẹ làm baito theo hợp đồng dài hạn, nếu chế độ công ty tốt đều có thể lấy được 育休 kiểu này.
Trong thời gian “nghỉ chăm con” này, công ty sẽ không trả lương cho mẹ, nhưng bù lại, nếu đạt đủ các yêu cầu về thời gian đi làm và đóng bảo hiểm lao động (雇用保険), các mẹ sẽ nhận được một khoản trợ cấp hàng tháng tương đương với khoảng 50% lương trung bình tháng trước đây. Khoản tiền này gọi là 育児休業給付金（いくじきゅうぎょうきゅうふきん）
- Có tham gia đóng bảo hiểm lao động hàng tháng 雇用保険
- Trong 2 năm trước khi bắt đầu nghỉ chăm con, có tổng cộng 12 tháng trở lên có số ngày làm việc trong 1 tháng lớn hơn 11 ngày.
- Trong thời gian nghỉ chăm con, số tiền nhận được từ nơi làm việc không lớn hơn 80% tiền lương tháng.
- Số ngày nghỉ làm trong thời gian “nghỉ chăm con” lớn hơn 20 ngày/tháng.
- Có dự định sẽ quay trở lại làm việc sau khi kết thúc thời gian nghỉ chăm con.
❖ Thời hạn: Tính từ lúc con sinh ra đến khi con tròn 1 tuổi.
Đây là hình thức cơ bản áp dụng hầu hết mọi trường hợp. Với các bà mẹ có thể được tính từ ngày tiếp theo của ngày kết thúc kỳ nghỉ sinh con (8 tuần). Còn các bố thì tính từ khi con sinh ra.
※Mẹo nhỏ dành cho các mẹ có thời gian tham gia bảo hiểm hơi thiếu:
Thông thường các mẹ sẽ được hưởng chế độ nghỉ sau sinh 8 tuần (56 ngày), nếu xin nghỉ chăm con thì sẽ nghỉ nối tiếp luôn từ ngày 57 trở đi. Tuy nhiên, đối với các mẹ lỡ có bầu quá sớm, nếu tính từ lúc vào công ty tới lúc sinh bé mà thời gian tham gia bảo hiểm chưa đủ 12 tháng (thiếu khoảng 1-2 tháng), thì các mẹ có thể đàm phán với công ty cho quay trở lại làm việc ngay sau khi kết thúc 8 tuần thai sản cho tới khi đủ điều kiện để được hưởng trợ cấp “nghỉ chăm con” thì mới lấy 育休, như vậy sẽ đỡ thiệt thòi một khoản đáng kể.
⊖ Thời hạn làm đơn xin nghỉ: muộn nhất cho đến khi còn 1 tháng trước khi bắt đầu kỳ nghỉ chăm con
❖ Kéo dài thời hạn nghỉ:
★ Kéo dài 6 tháng:
Chế độ này được áp dụng cho những trường hợp sau:
- Có đăng ký cho con đi nhà trẻ(hoikuen) nhưng không được vì nhà trẻ đã kín.
- Bố hoặc mẹ bị thương, ốm đau bệnh tật, gặp tai nạn…
- Bố mẹ ly hôn trong trong thời gian nghỉ chăm con.
- Mẹ mang thai con thứ 2
⊖ Thời hạn làm đơn xin nghỉ: muộn nhất là 2 tuần trước sinh nhật tròn 1 tuổi của con
Để làm thủ tục xin nghỉ chăm con, các bố mẹ cần làm thủ tục với công ty, điền vào mẫu Đơn xin nghỉ chăm con (育児休業申出書 いくじきゅうぎょうもうしでしょ）theo form rồi nộp đơn tại công ty.
Nếu như không làm thủ tục này thì sẽ không thể xin miễn giảm bảo hiểm xã hội (社会保険 しゃかいほけん) từ công ty được nên phiền phức một chút nhưng nên làm.
Nếu công ty không có mẫu đơn xin thì mình phải tự làm và nộp. Mẫu này có thể download từ homepage của Bộ Lao động (厚生労働省 こうせいろうどうしょう）
➡Tải mẫu đơn tại đây
Khoản tiền trợ cấp 育児休業給付金 này được chia theo 2 đợt như sau:
(1) Ngày bắt đầu nghỉ chăm con đến ngày thứ 180: sẽ được trợ cấp 67% lương hàng tháng
(2) Từ ngày 181 trở đi: trợ cấp 50% lương hàng tháng.
Ví dụ lương của mẹ là 200,000yen/tháng:
・Ngày nghỉ đầu tiên ~ ngày thứ 180: 200,000 x 67% = 134,000yen
・Từ ngày thứ 181 trở đi: 200,000 x 50% = 100,000yen
➡ Vậy tổng số tiền trợ cấp của mẹ trong thời gian nghỉ chăm con là:
(134,000 x 6 tháng) + (100,000 x 4tháng) = 1,204,000yen
※※※ Tuy nhiên các mẹ cần lưu ý rằng nếu lương cao đến đâu cũng chỉ được nhận tối đa là 285,621yen(của 67% lương) và 213,150yen(của 50% lương) thôi nhé.
Việc nghỉ chăm con đã mất đi một phần thu nhập của gia đình rồi, nên nếu được nhận khoản trợ cấp này thì đỡ hơn rất nhiều phải không ạ.
Hầu hết công ty sẽ đứng ra làm thủ tục này, tuy nhiên đôi khi cũng có trường hợp tự mình phải thủ tục nên biết trước vẫn hơn.
Có 2 trường hợp làm thủ tục như sau:
● Công ty chuẩn bị giấy tờ và làm thủ tục cho mình
● Công ty chuẩn bị giấy tờ nhưng tự mình phải đi làm thủ tục
📚 Công ty chuẩn bị giấy tờ và làm thủ tục cho mình
✔ Bước 1: Trước tiên phải xác nhận với công ty là mình có tư cách để có thể được nhận trợ cấp nghỉ chăm con hay không.
Vì cũng có trường hợp mình đóng bảo hiểm lao động nhưng không đạt các yêu cầu khác thì cũng không đủ diều kiện để nhận trợ cấp.
✔ Bước 2: Hãy báo với công ty dự định mình sẽ nghỉ chăm con từ bao giờ.
Theo luật quy định thì việc nghỉ chăm con cần phải đăng ký trước khi nghỉ ít nhất 1 tháng
✔ Bước 3: Nhận tất cả các loại giấy tờ cần thiết để xin nghỉ chăm con từ công ty.
Và xác nhận thêm là những loại giấy tờ này sau khi chuẩn bị hoàn tất có thể gửi qua bưu điện được hay không.
✔ Bước 4: Điền các thông tin cần thiết và nộp cho công ty. (Nếu có thể gửi qua bưu điện thì sẽ tiện hơn đúng không ạ)
✔ Bước 5: Sau ngày nộp hồ sơ xin nghỉ khoảng 2 tháng đến 5 tháng thì số tiền trợ cấp đầu tiên sẽ được chuyển về tài khoản đã đăng ký. Sau đó thì cứ 2 tháng 1 lần cần phải tiếp tục làm thủ tục để được nhận trợ cấp tiếp (thường là công ty sẽ làm thay nhưng vẫn nên xác nhận lại cho chắc chắn)
📚 Công ty chuẩn bị giấy tờ và mình tự làm thủ tục
✔ Bước 1 cho đến bước 3 thì giống trường hợp trên.
✔ Bước 4: Sau khi nộp giấy tờ cho công ty và được thông qua thì tự mình phải mang đến Hellowork và nộp.
✔ Bước 5: phần tiền trợ cấp được chuyển khoản thì giống với trường hợp trên. Việc 2 tháng 1 lần đi làm lại thủ tục xin trợ cấp thì vẫn phải tự mình đi làm, nhưng các mẹ phải chú ý đến thời hạn làm thủ tục. Nếu nhỡ quên làm thủ tục thì cũng có thể sau đó không thể được nhận trợ cấp nữa…
Từ khi làm thủ tục đến khi được chuyển khoản thì cũng giống như trường hợp trên. Nói chung là nếu có dự định nghỉ chăm con thì nên bàn với công ty càng sớm càng tốt các mẹ nhé.
Xin vui lòng liên hệ trước khi đăng lại hoặc trích dẫn nội dung và hình ảnh từ Tomoni.
Bình luận